Pretpostavke istraživanja koje je uradio moj kolega Tihon Cvijić za potrebe svog master rada na temu Istraživanje svesti građana Srbije o klimatskim promenama (Fakultet političkih nauka, Univerzitet u Beogradu, master program Ekološka politika), bile su prvenstveno bazirane na ličnom utisku da se u Srbiji malo priča o ovom problemu. Dodatno, bilo je interesantno ispitati kakva je percepcija građana u zemlji koja istorijski (ali kako stvari stoje i u budućnosti) zasniva proizvodnju energije na fosilnim gorivima, što je suprotan trend u odnosu na zemlje koje grade sve veće kapacitete obnovljivih izvora energije i napuštaju ugalj.

Sve u svemu, glavna hipoteza ovog istraživanja bila je sledeća: “Svest o klimatskim promenama u Srbiji je na niskom nivou, zbog toga državne politike za suočavanje sa ovim problemom su nedovoljne, a prelazak na čiste, obnovljive izvore energije se odvija usporeno”

Da bi se ove pretpostavke testirale, urađeno je istraživanje na bazi ankete u kojoj je učestvovalo 342 građana Srbije iz 31 opštine i gradova. U nastavku su grafički prikazani rezultati ovog anketiranja.

Zaključci do kojih može da se dođe na bazi datih odgovora i dodatnih informacija o učesnicima ankete su sledeći:

• Svest o klimatskim promenama među građanima Srbije je veća nego što se očekivalo,
• Ovo ukazuje na to da su nedovoljne klimatske politike države rezultat nečeg drugog – ili slabe komunikacije između građana i vlasti, ili niske relevantnosti teme na domaćoj agendi,
• Nivo zabrinutosti nije u vezi sa stepenom ekonomskog razvitka – iz datog istraživanja i poređenja sa sličnim anketama u razvijenim zemljama dolazi se do zaključka da je nivo brige u našoj zemlji veći u odnosu na mnoge razvijene zemlje,
• Politička orijentacija utiče na stavove o klimatskim promenama, ali ne i u bivšim socijalističkim državama u koje spada i Srbija. Razlog se nalazi u niskoj važnosti ove teme u domaćoj politici, kao i u drugačijem značenju podele na levo-desno u ovim zemljama.

Sve u svemu, sledeći koraci koji bi trebali da se preduzmu su:

• Dodatno ispitati pretpostavke na većem uzorku građana,
• Utvrditi realnu važnost ove teme na domaćem planu,
• Otkriti razloge zašto neki faktori (npr. roda i starosti i dr.) ne utiču na stavove.
• Na polju praktične politike neophodno je:
  • Unapređenje komunikacije i uspostavljanje novih kanala komunikacije između građana i predstavnika vlasti,
  • Edukacija građana o tome koji su uzroci klimatskih promena i koje lične navike imaju negativni efekat na klimu,
  • Podizanje svesti mlađih kategorija populacije (15-29 godina).